Tháng đầu tiên của năm mới đánh dấu nhiều chính sách mới chính thức có hiệu lực, ảnh hưởng tới đông đảo người dn, trong đó có: Tăng tuổi nghỉ hưu, tăng lương hưu... và một số chính sách mới đáng chú ý khác.

 1. Tăng tuổi nghỉ hưu của người lao động:

Thực hiện lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu của người lao động theo Bộ luật Lao động 2019, năm 2022, tuổi nghỉ hưu của lao động nam và nữ tiếp tục được điều chỉnh tăng.

Cụ thể, năm 2022, lao động nam được nghỉ hưu khi đủ 60 tuổi 06 tháng, tăng 03 tháng so với tuổi nghỉ hưu quy định của năm 2021, lao động nữ được nghỉ hưu khi đủ 55 tuổi 08 tháng, tăng 04 tháng so với năm 2021.

Trong trường hợp sức khỏe suy giảm hoặc làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc làm việc ở vùng đặc biệt khó khăn, người lao động có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn từ 05 - 10 tuổi so với độ tuổi quy định nêu trên.

2. Tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội:

Tin vui cho những ai đang hưởng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng là kể từ ngày 01/01/2022, mức lương hưu và mức trợ cấp của họ chính thức được tăng theo Nghị định 108/2021/NĐ-CP ngày 07/12/2021 về điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng.

Mức tăng sẽ là 7,4% so với mức lương hưu, mức trợ cấp bảo hiểm xã hội của tháng 12/2021.

Sau khi thực hiện điều chỉnh theo mức tăng nêu trên, mà mức lương hưu, trợ cấp Bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng vẫn thấp hơn 2,5 triệu đồng/tháng, người nghỉ hưu trước năm 1995 còn được tăng thêm với mức như sau:

- Tăng 200.000 đồng/người/tháng nếu có mức hưởng từ 2,3 triệu đồng/người/tháng trở xuống.

- Tăng lên bằng 2,5 triệu đồng/người/tháng nếu có mức hưởng từ 2,3 triệu đồng đến dưới 2,5 triệu đồng/người/tháng. 

3. Thu nhập dưới 2 triêụ đồng/1 tháng ở thành phố được coi là nghèo:

Đy là nội dung của Nghị định 07/2021/NĐ-CP ngày 27/01/2021 quy định về chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025 về chuẩn nghèo đa chiều, thay thế cho Quyết định 59 đã được ban hành từ năm 2015.

Cụ thể, từ năm 2022, hộ gia đình có thu nhập bình qun đầu người/tháng từ 2 triệu đồng trở xuống ở thành thị và từ 1,5 triệu đồng trở xuống ở nông thôn; thiếu hụt 3 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản trở lên được coi là hộ nghèo. 

Trước đy, ở thành thị, hộ gia đình phải có thu nhập bình qun đầu người/tháng từ đủ 900.000 đồng trở xuống; hoặc trên 900.000 đồng - 1,3 triệu đồng và thiếu hụt từ 03 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản trở lên thì mới được coi là hộ nghèo.

Còn ở nông thôn, hộ có thu nhập bình qun đầu người/tháng từ đủ 700.000 đồng trở xuống; hoặc trên 700.000 đồng - 01 triệu đồng và thiếu hụt từ 03 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản trở lên. 

4. Không phn loại rác, không được thu gom:

Luật Bảo vệ môi trường 2020 là một trong những Luật có hiệu lực từ ngày 01/01/2022. Một trong những nội dung đáng chú ý nhất của Luật này là quy định chặt chẽ về nghĩa vụ phn loại rác thải sinh hoạt của mỗi gia đình, cá nhn.

Cụ thể, hộ gia đình, cá nhn không phn loại rác sẽ bị từ chối thu gom, vận chuyển, thậm chí còn bị thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra và xử lý theo quy định (Hiện nay, theo Nghị định 155 năm 2016, không phn loại rác có thể sẽ bị phạt từ 15 đến 20 triệu đồng).

Ngoài ra, Luật mới cũng quy định giá của dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt sẽ được tính dựa trên khối lượng hoặc thể tích chất thải đã được phn loại, tức là kể từ ngày 01/01/2022, gia đình, cá nhn nào càng xả nhiều rác thì càng phải trả nhiều tiền.

Trước khi có luật mới này, phí thu gom rác thải được tính theo cơ chế cào bằng, người xả nhiều hay xả ít cùng đều đóng phí như nhau. Điều này được cho là không công bằng và không tạo động lực để người dn hạn chế xả rác, góp phần bảo vệ môi trường.

5. Thay đổi mức phạt với nhiều vi phạm liên quan đến hóa đơn
 Tháng 01 năm 2022 cũng là thời điểm rất nhiều quy định mới mà dn kế toán cần cập nhật, một trong số chính là các mức phạt liên quan đến hóa đơn theo Nghị định 102 của Chính phủ.

Nghị định này quy định phạt từ 04 - 08 triệu đồng đối với trường hợp lập hóa đơn, nhưng không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc trên hóa đơn theo quy định, trong khi trước đy không có quy định xử phạt về hành vi này. 

Tương tự, với hành vi làm mất, cháy, hỏng hóa đơn đã lập nhưng chưa khai thuế, Nghị định 102 cũng quy định phạt từ 04 - 08 triệu đồng và các bên phải lập biên bản ghi nhận việc mất, cháy, hỏng hóa đơn. Trước đy, hành vi này cũng không có quy định xử phạt.

Đáng chú ý, Nghị định mới tăng thời hiệu xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa đơn lên 02 năm, thay vì 01 năm như cũ.

6. Thay đổi cách tính thuế với người cho thuê nhà:
Cũng có hiệu lực từ ngày 01/01/2022 là Thông tư 100 của Bộ Tài chính với quy định mới về cách tính thuế đối với người cho thuê nhà.

Theo Thông tư 40 được ban hành trước đó không lu, cá nhn cho thuê nhà không phát sinh doanh thu đủ 12 tháng trong năm dương lịch, thì mức doanh thu từ 100 triệu đồng một năm trở xuống để xác định cá nhn cho thuê nhà không phải nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhn là doanh thu tính thuế thu nhập cá nhn của một năm dương lịch (12 tháng). 

Thông tư 100 điều chỉnh lại như sau: Nếu cá nhn chỉ có hoạt động cho thuê nhà, thời gian cho thuê không trọn năm, doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì mới không thuộc diện phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhn.

Cũng theo Thông tư 100, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki… sẽ không bắt buộc phải nộp thuê thay cho người bán; nghĩa vụ này chỉ phát sinh nếu giữa sàn thương mại điện tử và người bán sinh có hợp đồng ủy quyền. Trong khi Thông tư 40 trước đó quy định đy là nghĩa vụ bắt buộc đối với các sàn thương mại điện tử. 

7. Được đơn phương nghỉ việc nếu bị quấy rối tình dục ở nước ngoài:

Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cũng có hiệu lực từ ngày 01/01/2022.

Luật mới có nhiều quy định nhằm bảo vệ quyền lợi của lao động Việt Nam ở xứ người, điển hình là quy định cho phép người lao động được đơn phương chấm dứt hợp đồng khi bị người sử dụng lao động ngược đãi, cưỡng bức lao động hoặc bị quấy rối tình dục trong thời gian làm việc ở nước ngoài.

Bên cạnh đó, Luật cũng quy định người đi xuất khẩu lao động không phải đóng bảo hiểm xã hội hoặc thuế thu nhập cá nhn hai lần ở Việt Nam và ở nước đến làm việc, nếu hai nước đã ký hiệp định về bảo hiểm xã hội hoặc hiệp định tránh đánh thuế hai lần.

Đáng chú ý, Luật nghiêm cấm việc thu tiền môi giới đi xuất khẩu lao động của người lao động.

8. Chính thức xử phạt oto kinh doanh vận tải không lắp camera giám sát

Các chủ xe ô tô kinh doanh vận tải cần hết sức lưu ý, bắt đầu từ ngày 01/01/2022, nếu ô tô không có camera giám sát sẽ bị xử phạt. Đy là tinh thần của Nghị quyết 66 năm 2021 của Chính phủ. 

Đáng lẽ, quy định xử phạt nêu trên sẽ được áp dụng từ ngày 01/7/2021 theo Nghị định 100 năm 2020, tuy nhiên sau đó Chính phủ tiếp tục ra Nghị quyết 66 tạm ngưng việc xử phạt nêu trên hết hết ngày 31/12/2021.

Tức là, từ ngày 01/01/2022, ô tô kinh doanh vận tải gồm: taxi, xe khách, xe buýt, xe hợp đồng… bắt buộc phải lắp camera giám sát, nếu không sẽ bị xử phạt từ 01 - 02 triệu đồng./.